یک زمستان دیگر هم گذشت… آلودگی هوا همچنان باقیست

به گزارش اجاره یک زمستان دیگر هم رو به پایان است، اما همچنان فکری برای بیماری مزمن هوای تهران نشده است. روز گذشته (۱۰ اسفند) هم باردیگر هوای پایتخت برای گروه های حساس ناسالم گزارش شد، اما شیوع ویروس کرونا که این روزها دغدغه اصلی شهروندان است، فضایی برای فکر کردن به مبحث آلودگی هوا باقی نگذاشته است. با این وجود به نظر می آید روزهای پایانی فصل سرد سال آخرین فرصت ها برای معطوف کردن توجه ها بخصوص مسئولان به مساله آلودگی هوای پایتخت باشد؛ در غیر این صورت باید باردیگر منتظر فرا رسیدن روزهای نفسگیر سال های بعدی بود.
طبق گفته کارشناسان ۷۵ تا ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران مربوط به منابع متحرک؛ یعنی خودرو ها، موتورسیکلت ها و سایر وسایل نقلیه است که در بین آنها موتورسیکلت های فرسوده بیشترین سهم را در آلودگی هوای تهران دارند. با این وجود تعلیق ماده ۱۱ آیین نامه فنی ماده ۲ قانون هوای پاک همچنان پابرجا است. طبق این قانون “شماره گذاری موتورسیکلت بنزینی منوط به اسقاط یک دستگاه موتورسیکلت است. البته موتورسیکلت های برقی از شرط اسقاط معاف هستند”.
اسفند سال قبل موتورسیکلت سازان با حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت، پیشنهاد حذف ماده مربوط به اسقاط موتورسیکلت های کاربراتوری را به دولت عرضه کردند که پس از بررسی در هیئت دولت، در نهایت این درخواست مورد موافقت هیئت وزیران قرار گرفت و ماده مربوط به اسقاط موتورسیکلت های کاربراتوری به تعویق افتاد که سرپرست معاونت امور صنایع وزارت (صمت) علت آنرا کاهش تولید موتورسیکلت بر اثر اجرای این قانون اعلام نموده و در این حوزه پیشنهادهای دیگری دارد.
مهدی صادقی نیارکی در گفت گو با ایسنا، با اشاره به تفاهم نامه ای که به تازگی در زمینه اسقاط موتورسیکلت های فرسوده امضا شده است، اظهار نمود: طبق این تفاهم نامه بخشی از موتورسیکلت هایی که در اختیار سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی است و در پارکینگ ها قرار دارد اسقاط خواهد شد، اما این مساله جدا از قانون هوای پاک است که طبق آن شماره گذاری موتورسیکلت بنزینی منوط به اسقاط یک دستگاه موتورسیکلت فرسوده است.
به گفته وی این مصوبه تولید را متناظر با اسقاط کرده است، اما با عنایت به افزایش قیمت موتورسیکلت پس از افزایش نرخ ارز، صاحبان موتورسیکلت علاقه ای به اسقاط موتورسیکلت های فرسوده خود نداشتند و این مساله سبب کاهش تقاضا و کاهش تولید موتورسیکلت شده بود.
سرپرست معاونت امور صنایع وزارت (صمت) با اشاره به اینکه کاهش تولید موتورسیکلت باید با ابزارهای تشویقی نظیر تحریک تقاضا افزایش یابد، اظهار داشت: منابع مالی مورد نیاز برای اسقاط موتورسیکلت های فرسوده که هم اکنون در کشور تردد می کنند باید از محلی تامین گردد و این مورد نباید به تولید موتورسیکلت ارتباط داشته باشد. هر چند الان تولیدکنندگان در این راه همراهی کرده و اقداماتی را برای دریافت گواهی اسقاط موتور سیکلت های فرسوده انجام دادند که در حال اجرا می باشد، اما ضروریست هماهنگی های بیشتری بین دستگاه های اجرایی نظیر ستاد مدیریت حمل و نقل، سازمان محیط زیست، پلیس راهور ناجا، مراکز اسقاط و وزارت صمت صورت گیرد.
وی اضافه کرد: با عنایت به افزایش قیمت ها، باید انگیزه صاحبان موتورسیکلت های فرسوده برای اسقاط از محل منابعی که در قوانین مشخص شده تقویت شود. برای مثال این تسهیلات می تواند از محل کاهش مصرف سوخت، جرایم راهنمایی و رانندگی و سایر ابزارها فراهم گردد.
صادقی نیارکی با اشاره به اینکه موتورسیکلت هایی که هم اکنون تولید می شود از نوع انژکتوری است که در زمینه کاهش آلودگی هوا بسیار مفید است، خاطرنشان کرد: وزارت صمت با همکاری وزارت نیرو و سایر دستگاه های مرتبط در حال برنامه ریزی برای توسعه کاربرد و استفاده از موتورسیکلت های برقی بخصوص در کاربری های عمومی و خدماتی است تا کمک بیشتری برای پیشگیری از آلودگی هوا کرده باشد.
وی همینطور درپاسخ به اینکه چرا مصوبه دولت که برپایه آن از سال ۱۳۸۷ خودروسازان باید ۳۰ درصد از تولیدشان را جایگزین خودرو های فرسوده کنند، اجرا نمی گردد، اظهار داشت که این مساله قانون نیست و از سویی اجرای آن منجر به افزایش قیمت خودرو های تولید داخل می شد، بنابراین بر مبنای مصوبه مهر ماه سال ۱۳۹۶ هیات وزیران، این تکلیف برای خودرو های تولید داخل حذف گردیده است.
این در حالی است که واردکنندگان خودرو قبل از ممنوعیت واردات این کالا، به ازای واردات هر دستگاه خودرو، چهار تا هشت دستگاه خودروی سواری فرسوده را از رده خارج می کردند، اما پس از ممنوعیت واردات خودرو در تیر ماه سال قبل (۱۳۹۷)، گواهی های اسقاط در مراکز اسقاط خودرو هم بی مشتری ماند و با وجود حذف مصوبه دولت در زمینه محول کردن بخشی از اسقاط خودرو های فرسوده از جانب خودروسازان، مراکز اسقاط خودرو همچنان به حالت تعطیل باقی می مانند.
لازم به ذکر است که وحید مرندی مقدم، معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران هم در آخرین نشست خبری خود در پاسخ به اینکه چرا با وجود اینکه اعداد و ارقام حاکی از کیفیت مناسب بنزین است، همینطور در فصل زمستان معضل آلودگی هوا وجود دارد، اظهار داشت که کیفیت بنزین استاندارد است، اما در تهران چندین میلیون خودروی یورو ۲ و یورو ۳ وجود دارد که در دهه ۸۰ تولید شدند و فرسوده می باشند و تا زمانی که این خودرو ها در کشور تردد می کنند منابع آلاینده وجود دارد.