در گزارش اجاره مطرح شد با دستگاه GPS دو الی سه روز قبل می توان زلزله را پیش بینی نمود

به گزارش اجاره رئیس ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور اظهار داشت: اگر بروز زلزله ۷ ریشتری در گسل مشا را هر ۱۶۵ سال یکبار فرض نماییم از زمانی که باید این زلزله رخ می داده ۲۵ سال قبل است.
دکتر حمیدرضا نانکلی، رئیس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: تهران بعنوان پایتخت در منطقه فعال تکتونیکی واقع شده وگسل های فراوانی در اطراف آن وجود دارد. ۱۶ گسل اصلی و تعدادی گسل پنهان. اما آن گسل هایی که خطرناک هستند عبارتند از گسل مشا، گسل ری و گسل شمال تهران. وی افزود: گسل شمال تهران در مد بین لرزه ای وحالت قفل شدگی دارد و در حال تجمع و افزایش تنش است و دلیل آن هم همگرایی بین دو صفحه عربی_ اوراسیا است در سی هزار سال قبل ۶ تا ۷ زلزله با بزرگای ۶ و ۷.۲ روی قسمت غربی آن رخ داده است. دوره بازگشت این زلزله ها با عنایت به بزرگای آن متفاوت می باشد مثلاً در گسل مشا هر ۱۶۵ سال یک زلزله ۷ ریشتری رخ داده است. نانکلی در زمینه زمان رویداد زلزله ۷ ریشتری در گسل مشا، اظهار داشت: اگر بروز زلزله ۷ ریشتری در گسل مشا را هر ۱۶۵ سال یکبار فرض نماییم از زمانی که باید این زلزله رخ می داده ۲۵ سال قبل است. البته دوره بازگشت دارای ۳ مدل متفاوت می باشد و تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. و نیازمند پارینه لرزه شناسی و سن سنجی است. رئیس اداره ژئودزی درباره تجهیزات مورد نیاز برای زلزله شناسی، اظهار داشت: تجهیزات ما برای پایش برخط گسل ها کامل و کافی نیست. برای پایش برخط حرکات پوسته وگسل ها وپیش نشانگری زلزله به دستگاه های GPS نیاز داریم که باید با فاصله ۱۵ الی ۴۵ کیلومتری از صفحه گسلی در دو طرف مستقر شوند. در طرحی که از سوی سازمان نقشه برداری کشور به سازمان مدیریت بحران و سازمان برنامه بودجه بعنوان طرح پایش بر خط گسل های تهران ارسال شده و در انتظار تخصیص بودجه است، ۳۵ ایستگاه طراحی شده است از راه دستگاه های GPS دو الی سه روز قبل می توان آنامولی ها و تغییرات پیش از زلزله را مشخص کرد. نانکلی افزود: هر ایستگاه GPS حدود ۸۰۰ میلیون تومان هزینه دارد و در طرح سازمان نقشه برداری کشور حدود ۲۷ میلیارد تومان برای آن پیشبینی شده است. پیش بینی زلزله، دو الی سه روز قبل به وسیله دستگاه GPS وی با اشاره به دو روش سیستم اخطار سریع زلزله تصریح کرد: در بحث زلزله، ابتدا جابجایی رخ می دهد و پس از آن امواج زلزله که شامل موج Pو Sهستند ایجاد می شود. بنظر بنده به واسطه دستگاه های GPS اگر حرکت نامتعارفی را مشاهده نماییم می توانیم دو یا سه روز قبل متوجه شویم اما اگر پیش نشانگرها بر مبنای شتاب نگارها باشد حدوداً بین فاصله ۲۰ الی ۳۰ ثانیه پیش از آن می توان متوجه زلزله شد به شرطی که سامانه ها در نزدیکی گسل ها نصب شده باشد. پیش از وقوع زلزله با مخابره به ستادهای مدیریت بحران اطلاعات و کارهای پیشگیرانه برای بروز حوادث صورت گیرد. نانکلی در پاسخ به این سؤال که چرا GPS های اطراف گسل مشاء نتوانستند زلزله اخیر را پیش بینی نماید اظهار داشت: در شهر تهران هم اکنون یک دستگاه وجود دارد و در منطقه مشا هم به علت کمبود دستگاه های GPSجهت تشخیص، پیشبینی محقق نشد. تعداد ایستگا ههای سازمان نقشه برداری در کل کشور ۱۳۵ عدد می باشد که پهنه های تکتونیکی را در بر می گیرد و برای گسل های فعال کشور کافی نیست. این طرحی که آماده کرده ایم هم گسل ها و هم خود شهر تهران را پوشش می دهد. طرح به سازمان بحران رفته و برای برنامه بودجه هم ارسال شده است و منتظر تخصیص بودجه هستیم امیدواریم بودجه لازم سریع تر در اختیار سازمان نقشه برداری کشور قرار گیرد. وی در پاسخ به این سؤال که چه زمان زلزله بزرگ در تهران رخ خواهد داد اظهار داشت: بایستی تنش لازم برای این شکست در خلال زمان جمع شود. پیشبینی زلزله یعنی پیشبینی زمان مکان و بزرگای زلزله که هم اکنون با دانش فعلی بشر امکان دقیق آن وجود ندارد بلکه تنها می توان مناطق پرخطر را که ناشی از تجمع تنش و آنامولی است را پیش بینی نمود ولی احتمال خطر همواره وجود دارد. گسل های شمال تهران و مشا تلاقی دارند رئیس اداره ژئودزی با اشاره به تلاقی دو گسل خطرناک تهران، در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی تهران به نام روستای کلان، اظهار داشت: برای تهران علاوه بر گسل، خطر فوران آتشفشان دماوند وهمچنین پدیده فرونشست هم وجود دارد بنابراین نیازمند پایش برخط تغییرات پوسته زمین هستیم. وی ادامه داد: اینکه چه زمانی زلزله رخ می دهد مشخص نمی باشد. البته زلزله اخیر که در گسل مشا رخ داد به علت فاصله ای که از این نقطه تلاقی داشت تأثیری در گسل شمال تهران نگذاشت.
نانکلی افزود: زلزله ۵.۲ ملارد که روی گسل ماهدشت در سال ۹۶ رخ داد در غرب تهران و هم دو زلزله اخیر در شرق تهران یاد آو راین نکته است که این رخ داد ها بایستی مورد توجه جدی قرار گیرد و نیازمند نصب دستگاه های GPSو پایش برخط گسلهای تهران است. نانکلی در انتها اظهار داشت: در کلان شهرهای دیگر هم گسل های خطرناکی وجود دارد مانند گسل شمال تبریز، که نرخ لغزش آن ۷ میلیمتر در سال است. همینطور در منطقه فرورانشی مکران با نرخ ۱۹ میلیمتر در سال که احتمال وقوع سونامی وجود دارد. تمامی موارد ذکر شده نیازمند داشتن تجهیزات لازم جهت پایش برخط است.

منبع: