ایرانیان سالانه چقدر اسباب بازی می خرند؟

به گزارش اجاره عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی با اشاره به اینکه آمار در زمینه تولید، واردات و مصرف اسباب بازی ناقص و محدود است، خاطرنشان کرد: در زمینه مصرف اسباب بازی پژوهش هایی انجام شده که خیلی دقیق نیست، اما این پژوهش ها نشان داده است مصرف سرانه اسباب بازی برای هر کودک زیر ۱۴ سال در ایران حدود ۱۰ تا ۲۰ دلار است.
حامد تاملی در گفتگو با ایسنا با اشاره به ممنوعیت واردات اسباب بازی تا اوایل دهه ۸۰، اظهار نمود: از اوایل دهه ۸۰ شورای نظارت بر اسباب بازی از سوی شورایعالی فرهنگی تایید و مصوب شد و واردات اسباب بازی بر مبنای قوانین و آئین نامه های شورایعالی نظارت بر اسباب بازی مجاز است. یعنی واردکنندگان اسباب بازی علاوه بر بحث های حقوقی، قانونی و گمرکی باید تاییدیه شورای نظارت بر اسباب بازی را هم داشته باشد. شورای نظارت بر اسباب بازی کالا را به لحاظ فرهنگی بررسی می کند و جزو ارگان هایی است که باید تاییدیه بدهد تا کالا از گمرک آزاد شود.
وی با اشاره به اینکه آمار در زمینه تولید، واردات و مصرف اسباب بازی ناقص و محدود است، خاطرنشان کرد: در زمینه مصرف اسباب بازی پژوهش هایی انجام شده که خیلی دقیق نیست، اما این پژوهش ها نشان داده است مصرف سرانه اسباب بازی برای هر کودک زیر ۱۴ سال در ایران حدود ۱۰ تا ۲۰ دلار است.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی با اشاره به اینکه اسباب بازی اتحادیه مشخصی ندارد، خاطرنشان کرد: به علت تنوع تولیدات اسباب بازی در مواد و فناوری مورد استفاده اتحادیه مشخصی ندارد و تولیدکنندگان جواز کسب مشخص تولید اسباب بازی نمی گیرند. ازاین رو تولیدکنندگان اسباب بازی چند دسته هستند که بر مبنای متریال مورد استفاده از اتحادیه های مختلف همچون پلاستیک، درودگران و خرازی جواز می گیرند. بعضی از تولیدکنندگان هم از وزارت صنعت، معدن و تجارت جواز کارخانه و کارگاه دارند. تعداد زیادی از تولیدکنندگان اسباب بازی هم مجوزی ندارند. ازاین رو به علت تنوع زیادی که وجود دارد نمی توان آمار دقیقی به دست آورد.
البته به قول وی انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی که حدود سه سال است فعالیت می کند ۱۳۰ تا ۱۴۰ تولیدکننده فعال دارد، اما جواز آنها در حوزه های مختلف است. حتی امکان دارد یک فرد کار تولید را انجام دهد و اصلا بار حقوقی نداشته باشد. با عنایت به نوپا بودن انجمن، بحث های مربوط به بیمه و مالیات، شفاف نبودن برخی قوانین و نبود ساختار حقوقی در بعضی واحدهای تولیدی آمار دقیقی از میزان تولید این واحدها در دسترس نیست.
عراق، مقصد اصلی صادرات اسباب بازی ایرانی
تاملی در ادامه وضعیت صادرات اسباب بازی پارسال را بهتر از سال جاری توصیف کرد و اظهار داشت: امسال به علت شرایط ناشی از شیوع کرونا صادرات کاهش زیادی داشته، اما طی دو سال قبل با جهش قیمت دلار و با عنایت به نبود تولیدکننده اسباب بازی در منطقه، شرکت هایی که محصولات خوب و با کیفیت تولید کردند صادرات خوبی بخصوص به کشور عراق که در سال های اخیر مشتری اصلی صادرات ایران بوده داشته اند.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی گردش مالی صنعت اسباب بازی در سال ۲۰۱۷ را با ۲.۳ درصد رشد نسبت به سال قبلش، ۸۹ میلیارد دلار عنوان نمود و اظهار داشت: آمریکا بزرگترین کشور این صنعت است که بازار آن در سال ۲۰۱۷ به اندازه ۲۷ میلیارد دلار بوده است. همینطور صادرات جهانی اسباب بازی در سال ۲۰۱۷ معادل ۱۱۳ میلیارد دلار بوده و چین، هنگ کنگ و آمریکا سه کشور اول صادرکننده این کالا بوده اند. کل واردات اسباب بازی در سال ۲۰۱۷ هم معال ۱۱۸ میلیارد دلار بوده که آمریکا، آلمان و ژاپن سه کشور اصلی واردکننده این محصول بوده اند.
وی اضافه کرد: واردات جهانی اسباب بازی در سال ۲۰۱۷ هم با رشد ۲۰۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۳ به ۱۵۴.۴ میلیون دلار رسیده بود. در سال ۹۶ میزان صادرات اسباب بازی هم حدود ۱۵ میلیون دلار بوده و بعضی از مقاصد صادرات این کالا هم افغانستان، امارات، عراق، ایتالیا، آذربایجان و تایلند بوده است. امکان دارد به صورت قاچاق هم کالایی صادر شده باشد که احیانا میزان آن کم بوده است.
برآورد قاچاق اسباب بازی در سال ۹۵، معادل ۴۰ میلیون دلار
همچنین به قول عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی بحث قاچاق در بخش اسباب بازی مشکلی جدی است، به صورتی که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال ۱۳۹۵ میزان قاچاق اسباب بازی را ۴۰ میلیون دلار تخمین زده بود. به صورت کلی واردات رقیب تولیدکنندگان داخلی است، اما باید به این نکته توجه کرد که حجم تولید ما کم است و نوع تولید در داخل هم متفاوت از کالای وارداتی است. ازاین رو رقابت وجود دارد اما نمی توان اظهار داشت که بازار یکدیگر را خراب می کنند.
وی با اشاره به اینکه در سال های اخیر با کاهش واردات تولید گسترده تر و متنوع تر شده، اظهار نمود: قالب تولیدکنندگان اسباب بازی در ایران در بخش بازی های فکری و آموزشی فعالیت می نمایند و خلا انواع دیگر اسباب بازی در بازار حس می شود. بعضی از تولیدکنندگان هم کالاهای غیرفکری تولید کردند که فروش بهتری هم داشتند و تولیدکنندگان بیشتری به سمت این کالاها رفته اند. ذائقه کشورهای همسایه هم بیشتر به سمت اینگونه اسباب بازی ها است.
احتمال تولید اسباب بازی الکترونیکی در آینده نزدیک
تاملی با اشاره به اینکه تولید بعضی از انواع اسباب بازی مانند ماشین های کنترلی هم در ایران توجیه اقتصادی ندارد، خاطرنشان کرد: با عنایت به این که تولید این نوع کالاها احتیاج به سرمایه گذاری بالا و در نتیجه فروش زیاد دارد که احتمالاً با فروش در داخل محقق نمی گردد و احتیاج به بازارهای منطقه ای و بین المللی دارد؛ ازاین رو تولیدکنندگان به سمت تولید اسباب بازی های الکترونیک نرفته اند. البته تا پیش از جهش آخر نرخ دلار واردات این نوع اسباب بازی ها توجیه اقتصادی داشت.
وی تصریح کرد: همینطور با عنایت به این که ۸۰ درصد تولید اسباب بازی دنیا در چین انجام می شود رقابت با قیمت و کیفیت آن خیلی دشوار می باشد. اما در سال های اخیر با افزایش نرخ ارز و ارزان تر بودن نیروی انسانی، مواد اولیه، فناوری و مونتاژ در ایران به نظر می آید ورود تولیدکنندگان به دسته بندی های جدید اسباب بازی به صرفه است و این احتمال وجود دارد که در آینده نزدیک تولید اسباب بازی های الکترونیکی مانند ماشین کنترلی و عروسک های دارای کیت الکترونیک در کشور بیشتر شود.

منبع: